Yerba mate a zdrowie – wpływ na organizm
Yerba mate, czyli suszone i rozdrobnione liście oraz gałązki ostrokrzewu paragwajskiego (Ilex paraguariensis), od wieków stanowi tradycyjny napój w Ameryce Południowej. Pita z naczynia zwanego tykwą lub materem za pomocą metalowej rurki (bombilli), zyskuje coraz większą popularność na całym świecie. Docenia się ją nie tylko za specyficzny, intensywny smak, ale przede wszystkim za unikalne właściwości prozdrowotne. Napój ten to znacznie więcej niż tylko energetyczny zamiennik kawy – to prawdziwa skarbnica związków bioaktywnych, które kompleksowo wpływają na funkcjonowanie naszego organizmu.
Naturalna energia i poprawa funkcji poznawczych
Yerba mate jest rośliną i produktem przemysłowym cenionym głównie za swoje działanie pobudzające, które zawdzięcza obecności alkaloidów purynowych, przede wszystkim kofeiny (często nazywanej mateiną w kontekście tego naparu), a także teobrominy i teofiliny. Wszyscy dobrze znamy typowe działanie kawy, czyli szybkie pobudzenie a następnie gwałtowny jego spadek, yerba mate natomiast ma łagodniejsze, a jednocześnie długotrwałe. Wymienione związki stymulują ośrodkowy układ nerwowy, co przekłada się na:
- Zwiększenie koncentracji i poprawę pamięci.
- Redukcję uczucia zmęczenia psychicznego i fizycznego.
- Poprawę nastroju i ogólnej kondycji psychicznej.
Co ważne, obecność innych dodatkowych składników, w tym witamin z grupy B i magnezu, przyczynia się do łagodzenia stresu i rozluźnienia mięśni, co odróżnia działanie yerby od czystej kofeiny.
Antyoksydanty i wsparcie odporności
Naturalna yerba mate jest jednym z najbogatszych źródeł polifenoli, zwłaszcza kwasu chlorogenowego, który wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne. Przeciwutleniacze te odgrywają kluczową rolę w:
- Neutralizowaniu wolnych rodników, co spowalnia procesy starzenia się komórek.
- Wspieraniu profilaktyki antynowotworowej i chorób układu krążenia.
- Wzmacnianiu układu odpornościowego.
Dodatkowo, napar dostarcza witaminy (A, C, E, B1, B2, B6) oraz minerały (potas, magnez, cynk, krzem, fosfor), które odżywiają organizm i wspierają jego codzienne funkcjonowanie. Saponiny, kolejne cenne związki, wykazują działanie przeciwzapalne, a także wspierają wydzielanie soku żołądkowego i działają moczopędnie, co sprzyja detoksykacji.

Yerba Mate – korzyści dla układu krążenia i metabolizmu
Regularne picie yerby ma udokumentowany pozytywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy:
- Regulacja poziomu cholesterolu: Przyczynia się do obniżenia poziomu „złego” cholesterolu (LDL) i trójglicerydów, działając przeciwmiażdżycowo.
- Wpływ na ciśnienie krwi: Pomimo zawartości kofeiny, yerba mate często jest kojarzona z pozytywnym wpływem na układ krążenia. Teobromina i kwas chlorogenowy przyczyniają się do rozszerzenia naczyń krwionośnych, co może wspierać regulację ciśnienia.
Ponadto, napar jest sprzymierzeńcem osób dbających o sylwetkę. Przyspiesza metabolizm, wspomaga trawienie tłuszczów oraz dzięki działaniu hamującemu apetyt, redukuje uczucie głodu, co czyni go cennym elementem diet odchudzających. Kwas chlorogenowy ma również znaczenie w regulacji poziomu glukozy we krwi, zwiększając wrażliwość na insulinę, co jest korzystne w profilaktyce i wsparciu leczenia cukrzycy typu 2.
Poprawa wydolności fizycznej i regeneracji
Dzięki stymulacji metabolizmu węglowodanów, yerba mate przyczynia się do zwiększenia zasobów energetycznych i poprawy wydolności fizycznej. Pomaga również w opóźnianiu pojawiania się „zakwasów”, co sprawia, że jest cennym napojem dla sportowców.
Yerba mate a uroda
Bogactwo antyoksydantów, witaminy E i C, oraz minerałów takich jak krzem i cynk, pozytywnie wpływa na wygląd zewnętrzny:
- Poprawa jędrności i elastyczności skóry (działanie opóźniające starzenie).
- Wzmocnienie włosów i paznokci.
- Wsparcie w walce z trądzikiem (dzięki zawartości cynku).

Yerba mate – ostrożność i przeciwwskazania
Chociaż napar yerba mate z ostrokrzewu paragwajskiego jest ogólnie uważany za bezpieczny, istnieją pewne aspekty, o których należy pamiętać:
- Wrażliwość na kofeinę: u osób nadwrażliwych, nadmierne spożycie może prowadzić do niepokoju, przyspieszonego bicia serca, bezsenności lub problemów żołądkowych.
- Temperatura parzenia: picie bardzo gorącego naparu (powyżej 80°C) jest wiązane z wyższym ryzykiem chorób przełyku. Zaleca się parzenie w temperaturze 70-80°C
- Interakcje: osoby z nadciśnieniem, problemami z sercem, w ciąży lub karmiące piersią powinny skonsultować regularne spożycie z lekarzem.
- Sprawdzone zródła: decydując się na zakup tego niezwykłego naparu, należy wybrać sprawdzony yerba mate sklep, który oferuje wysoką jakość suszów oraz yerbowych akcesoriów od sprawdzonych producentów.
Podsumowanie – zdrowotne właściwości yerba mate
Yerba mate to napój o udowodnionym, wielokierunkowym wpływie na zdrowie. Od stymulacji umysłu i ciała, przez wsparcie układu krążenia i metabolizmu, aż po działanie przeciwutleniające – ostrokrzew paragwajski zasługuje na miano „zielonego złota Indian”. Włączenie go do codziennej diety, z zachowaniem umiaru i ostrożności, może stać się cennym elementem zdrowego stylu życia.